اجرای عملیات خاکی

اجرای عملیات خاکی 

 

عملیات خاکی پروژه به طور کلی شامل دو بخش زیر می باشد:

خاکبرداری: کلیه فعالیت های مربوط به تخریب، حفاری و کندن هر نوع زمین، انباشتن، جابجایی، بارگیری و حمل هرگونه مصالح خاکی در محدوده پروژه و یا خارج از آن (در صورت لزوم) که مرتبط با فعالیتهای موضوع پیمان باشد. این عملیات به طور عمده با استفاده از ماشین آلات و تجهیزات سبک و یا سنگین راه سازی انجام می گیرد، هرچند ممکن است در صورت لزوم و بسته به شرایط، از روش های دستی و یا روش های انفجاری نیز استفاده گردد.
  1. رگلاژ: کلیه فعالیت های مرتبط با تسطیح، آماده سازی، هموارسازی، حذف زواید، پرکردن حفرات و غیره، در کلیه سطوح خاکبرداری، به منظور ایجاد بستر مناسب برای اجرای لایه زهکش و یا نصب شبکه فولادی، در جهت انجام فعالیتهای مرتبط با موضوع پیمان می باشد. این عملیات به طور عمده با استفاده از نیروی انسانی و تجهیزات سبک صورت می گیرد، هرچند ممکن است در صورت نیاز، از ماشین آلات و مصالح و یا سایر روش های دیگر استفاده گردد.
موارد مذکور در این مشخصات فنی عمدتاً ناظر بر عملیات خاکی در محدوده تقریباً 10 متری از خط پروژه می­باشد. عملیات خاکی در داخل گود، به فاصله حداقل 10 متر از خط پروژه، با روش­های مورد تایید و تحت نظر دستگاه نظارت، به صورت تقریباً یکنواخت (حداکثر اختلاف تراز 10 متر و حداکثر شیب کلی 10%) در کف گود و متناسب با پیشرفت اجرای سازه نگهبان، انجام خواهد گرفت.


خاکبرداری ساختمان

خاکبرداری به صورت پنل بندی شده، از سر ترانشه شروع شده و در ادامه طی مرحله های خاکبرداری، با ارتفاع و طول مشخص، ادامه پیدا می کند.
عملیات خاکبرداری در داخل گود به فاصله حداقل 0/5 متر از خط پروژه، با استفاده از ماشین آلاتی چون لودر (که دقت اجرایی کمتری دارند) امکان پذیر می باشد، ولی محدوده 0/5 متری از خط پروژه باید با استفاده از ماشین آلاتی با دقت بالاتر (مانند بیل مکانیکی) خاکبرداری گردد.
اولین مرحله یا پنل خاکبرداری دارای ارتفاعی که خاک بتواند در کوتاه مدت (حدود 24 تا حداکثر 48 ساعت) بدون محافظت پایدار بماند و حداکثر 2 متر (معادل عرض ورق شبکه های فولادی) خواهد بود. ارتفاع پنل های بعدی نیز حداکثر به اندازه عرض یک شبکه فولادی یا کمتر، طبق نظر دستگاه نظارت (براساس شرایط پایداری دیواره) خواهد بود. پنل برداری بدون اجرای سازه نگهبان (یا حداقل اجرای پوشش سطحی، در ترازهایی که طبق نقشه ها نیلی در پنل خاکبرداری شده وجود ندارد) با ارتفاع بیش از عرض یک شبکه فولادی به هیچ وجه مجاز نمی باشد. در غیر این صورت، پیمانکار باید پیشنهاد اصلاحی خود را به دستگاه نظارت اعلام و در نهایت طبق نظر دستگاه نظارت نسبت به انجام اقدام اصلاحی در اسرع وقت اقدام نماید.
طول هر پنل خاکبرداری بسته به وضعیت دیواره گود متغیر می باشد. به طور کلی طول پنل های خاکبرداری 6 متر می باشد. در خاکهای ریزشی، یا سسست و کم مقاومت، یا در مواردی که پایداری و جابجایی های دیواره گود در صورت پنل برداری با طول زیاد مورد تردید می باشد، حداکثر طول هر پنل می تواند طبق نظر دستگاه نظارت تا مقدار معادل فاصله افقی دو نیل مجاور کاهش یابد (شکل زیر). در زمین های دارای مقاومت کافی، حداکثر طول مجاز پنل تابع توان اجرایی پیمانکار می باشد.
معمولا بحرانی ترین و ضعیت ناپایداری در زمان اجرا دیده می شود. پس از حفاری و قبل از اجرای شاتکریت و نیل گذاری بیشترین احتمال وقوع ناپایداری وجود دارد. بدین منظور پس از هر مرحله حفاری می بایست وضعیت ظاهری شیب مورد توجه قرار گیرد. شکم دادگی و دیده شدن جابجایی های بیش از حد از مواردی است که می تواند مقدمه ای برای رخداد ناپایداری و ریزش باشد. در صورت مشاهده علائمی از وقوع ناپایداری، این موارد می بایست فوراً به اطلاع دستگاه نظارت رسانده شود.



عملیات رگلاژ

عملیات رگلاژ به منظور ایجاد بستری صاف و همواری برای نصب و اجرای لایه زهکش (در صورت وجود) و شبکه فولادی، و به طور عمده با استفاده از نیروی انسانی و ابزار و تجهیزات سبک، انجام می گیرد. بدین منظور زواید و بیرون زدگی های سطح مانند قلوه سنگ ها و یا برجستگی ها در شیاریهای باقی مانده از خاکبرداری یا بیل مکانیکی، در صورتیکه ارتفاع بیرون زدگی بیش از رواداری ضخامت شات کریت (طبق مشخصات فنی مربوط) باشد، باید زدوده شود. در غیر اینصورت فاصله شبکه فولادی از سطح دیواره و ضخامت شات کریت از محل برجستگی ها محاسبه می شود.
زواید بزرگ مانند قطعات بولدر، در صورتیکه عمده حجم آن بیرون از سطح قررا گرفته باشد باید به نحو مطلوبی زدوده شود. روش حذف این زواید باید به گونه ای باشد که آسیبی به نقاط مجاور نرساند. در صورتیکه بخش عمده قطعات سنگی بزرگ در داخل خاک قرار داشته باشد، حفظ آن مشروط بر آنکه مشکل پایدار کلی یا موضعی ایجاد ننماید مجاز می باشد، در غیر اینصورت باید قسمت بیرون زده به نحو مناسبی (مانند تخریب) زدوده گردد.
تورفتگی های موضعی که در زمان اجرای پوشش سطحی بوسیله شات کریت پر می شود و خللی در نصب مش ایجاد نمی کند. نیازی به رگلاژ و ترمیم ندارد. تورفتگی های قابل توجه (از لحاظ عمق و یا وسعت) که باعث صعوبت نصب مش شده و یا بروز مشکلات فنی یا اجرایی برای هریک از فعالیتهای اجرای سازه نگهبان نماید، به نحو مناسبی پر شود.


روادارهای مجاز

با توجه به ماهیت اجرای عملیات خاکبرداری، از آنجا که عملیات مذکور با استفاده از ابزارهای مکانیکی انجام خواهد گرفت، رواداری های زیر برای سطح تمام شده خاکبرداری (پس از رگلاژ) مدنظر می باشد:
  • پیش/ پس روی نسبت به خط پروژه در دیواره های قائم بدون برم:10+/25- سانتیمتر
  • زاویه انحراف دیوار گود از امتداد قائم: 1 درجه
  • زاویه انحراف دیوار گود در هر مرحله نسبت به امتداد قائم: 3 درجه
  • پس روی دیواره در اثر شیب منفی دیوار: 20 سانتیمتر
  • تراز کف پنل برداشته شده: 25 سانتیمتر